Geluidsoverlast: onderschat milieuprobleem

Geluidsoverlast is een ernstig probleem. Je went er nooit aan.

Overheid onderkent dubieuze meetmethoden geluidsoverlast, maar neemt geen actie

Portret van Renske CramerHebt u vaak last van verkeerslawaai? Ik ook. En we zijn niet de enigen: vijf miljoen (!) medelanders kampen met dat probleem. We mogen wel oppassen: geluidsoverlast leidt tot allerlei mentale en fysieke narigheid. Van stress en depressies tot slapeloosheid, hoge bloeddruk en hartkwalen. Jaarlijks gaan er zelfs honderden mensen aan dood! Herrie is over 20 jaar ons belangrijkste milieuprobleem, stellen deskundigen. Hoog tijd om de geluidsnormen aan te scherpen!

Als kind had ik al een hekel aan hard geluid. Die afkeer van herrrie is altijd gebleven. Als het even kan, mijd ik lawaaiige plekken. Bewust en onbewust ben ik altijd op zoek naar een rustige omgeving. Dat lukt steeds minder vaak, doordat rust in ons landje een steeds schaarser goed wordt. Geluidsoverlast is zo langzamerhand de norm. De helft van alle Nederlanders heeft er al last van, aldus het CBS. En de rest zal geleidelijkaan volgen, zo valt te vrezen.

Er zijn nog gebieden in Nederland waar geluidsoverlast meevalt of zelfs ontbreekt, zoals in dit heidegebied. Maar die gebieden verdwijnen snel. Bij ongewijzigd beleid wordt tot 2030 maar liefst 30% van de Nederlandse stiltegebieden opgeofferd aan de 'vooruitgang'.

Heerlijk, fietsen in een rustige omgeving. Ze bestaan nog, de echte stiltegebieden. Maar het worden er wel steeds minder. En bij ongewijzigd beleid wordt tot 2030 maar liefst 30% van de Nederlandse stiltegebieden opgeofferd aan de ‘vooruitgang’.

Overbevolking eist haar tol: HERRIE!

Want de overbevolking (ruim 17 miljoen mensen op maar 41.543 km2) eist ook op dit gebied een steeds grotere tol: natuur- en agrarische gebieden krimpen, bebouwing en verkeer nemen toe. Zeker nu het economisch weer zoveel beter gaat. Gevolg: een deken van herrie. Op steeds meer plaatsen zelfs dag en nacht. Met als belangrijkste stoorzenders het wegverkeer, buren, vliegtuigen, treinen en industrie/bouw.

Geluidsoverlast is slecht voor mensen

Ik heb me wel eens afgevraagd waar mijn weerzin tegen lawaai vandaan kwam. Want ik ben opgegroeid in een vrij rustige omgeving. Maar kennelijk heb ik intuïtief aangevoeld dat herrie niet goed is voor een mens. Dat klopt helemaal, leerde ik laatst van een reportage in het NTR-wetenschapsprogramma De Kennis van Nu. De effecten van geluidsoverlast worden ernstig onderschat.

Zeker in verstedelijkte gebieden komen mensen steeds dichter op elkaar te wonen, zoals in dergelijke flatgebouwen . Geen wonder dat je dan geluidsoverlast krijgt...

Zeker in verstedelijkte gebieden komen mensen steeds dichter op elkaar te wonen. Geen wonder dat je last krijgt van geluiden van je buren…

Normen geluidsoverlast onder de maat

Ten onrechte, want geluidsoverlast kan binnen 20 jaar het milieuprobleem met de ernstigste gevolgen voor de volksgezondheid worden. Dat wil nogal wat zeggen, want er zijn wel meer plagen die ons kwellen. De overheid zou daarom de geluidsnormen moeten aanscherpen en haar meetmethoden moeten herzien.

Normen en meetmethoden zijn niet goed…

Want blijkens de reportage van De Kennis van Nu berekent de overheid met computermodellen of verkeersgeluid binnen de normen blijft. Maar die modellen zijn niet gedetailleerd genoeg. Zo gaan ze uit van ideale weersomstandigheden en de naïeve verwachting dat weggebruikers zich massaal aan de maximumsnelheden houden. Geluiden van brommers en scooters worden niet eens meegerekend, terwijl die toch een flinke herrie kunnen produceren.

… maar de overheid doet er niets aan

Al met al worden de wettelijke normen vaak overschreden en zie je dat niet terug in de overheidsrapportages. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) erkent dat. Maar het ministerie van Infrastructuur en Milieu wil er voorlopig niets aan doen.

Een snelweg als deze produceert met gemak (veel) meer dan 80 decibel en stadsverkeer komt al gauw boven de 90 decibel uit... Serieuze geluidsoverlast dus.

Als je regelmatig wordt blootgesteld aan meer dan 55 decibel aan verkeersgeluid, kan dat al schadelijk zijn voor je gezondheid. Maar een weg als deze produceert met gemak (veel) meer dan 80 decibel en stadsverkeer komt al gauw boven de 90 decibel uit…

Dan kun je lekker dicht bij snelwegen bouwen en hoef je minder kostbare maatregelen te nemen om de bevolking te beschermen. Volgens de officiële metingen blijft immers 96% van de snelwegen onder de geluidslimiet.

Meer mensen = meer bebouwing, zoals dit enorme distributiecentrum = meer verkeer = meer geluidsoverlast en andere milieuvervuiling. Tja...

Meer mensen = meer bebouwing = meer verkeer = meer geluidsoverlast en andere milieuvervuiling. Tja…

Geluidshinder neemt alleen maar toe

Maar volgens bronnen van De Kennis van Nu komt maar liefst 60% van de snelwegen juist bóven de limiet uit. Zolang de overheid de normen niet aanscherpt en haar computermodellen niet verbetert, neemt de geluidshinder gestaag toe. Met alle gevolgen voor onze gezondheid van dien.

Wennen aan geluidsoverlast? No way

Want wennen aan geluidsoverlast lukt niet. Je kunt op termijn (!) wel wennen aan de gevolgen, zoals slecht slapen. Of je kunt leren omgaan met de stress. Maar dat neemt niet weg dat slaapgebrek en stress uiteindelijk tot ernstige gezondheidsklachten kunnen leiden.

Wennen aan geluidsoverlast kun je niet. Je kunt hooguit wennen aan de gevolgen.

Wennen aan geluidshinder kun je niet. Je kunt hooguit wennen aan de gevolgen.

Wat kun je eraan doen?

Tobt u met geluidsoverlast? Breng het probleem in kaart. Er zijn betaalbare en redelijk functionerende decibelmeters op de markt, waarmee u kunt nagaan aan hoeveel geluid u wordt blootgesteld. Probeer vervolgens iets aan de overlast te (laten) doen. Lukt dat niet, neem dan beschermende maatregelen. Gebruik bijvoorbeeld oordoppen bij herriepieken. En ga in het uiterste geval verhuizen. Uw gezondheid is het waard.

Renske

P.S. Meer weten? Op het wereldwijde web zijn onder meer interessante tabellen te vinden met geluiden en de bijbehorende decibelwaarden, zoals deze.